माझा आवडता कलावंत: लता मंगेशकर
maza avadta kalavant marathi nibandh
भारतीय संस्कृतीत संगीताला एक पवित्र स्थान आहे. आपली वेगवेगळी भाषा, वेगवेगळे प्रदेश, वेगवेगळ्या परंपरा असूनही संगीत आपल्याला एकत्र बांधून ठेवते. या संगीतविश्वात काही आवाज असे असतात की जे काळाच्या पलीकडे जातात. अशा आवाजांपैकी एक म्हणजे – लता मंगेशकर. माझ्या दृष्टीने त्या फक्त गायिका नाहीत, त्या एक भावविश्व घेऊन जन्माला आलेली करुणामयी सुरांची देवी आहेत. म्हणूनच माझ्या ब्लॉगचा विषय आणि माझा आवडता कलावंत हे दोन्ही शब्द एकत्र आले की माझ्या मनात एकच नाव उमटते – लता दीदी.

Lata Mangeshkar info Marathi
माझा आवडता कलावंत लता मंगेशकर – एक आवाज जो काळ ओलांडतो
लता दीदींचा आवाज ऐकताना कधी असं वाटतं की हा आवाज मानवी नसून स्वर्गातून उतरलेला आहे. त्यात एक अशी जादू आहे की आपण कोणत्याही मूडमध्ये असलो तरी आपोआप शांतता, आनंद आणि स्थिरता अनुभवतो.
लहान मुलाच्या अंगाई गीतातली नाजूकता…
प्रेमगीतांमधली गोडी…
भक्तिगीतांमधली शुद्धता…
देशभक्तीगीतांमधली आग…
आणि विरहगीतांमधली वेदना…
हे सर्व रंग एका आवाजात अनुभवायला मिळतात. याला प्रतिभा म्हणायचं की वरदान? मला तर वाटतं हे दोन्ही!
माझा आवडता कलावंत लता मंगेशकर – माझ्या मनात त्या विशेष का?
इतर गायिकाही उत्तम आहेत, पिढ्या बदलल्या, संगीत बदलले, तंत्रज्ञान वाढले… पण लता दीदींच्या आवाजातील निर्मळपणा आजही तसाच आहे. त्यांच्या सुरात कोणतीही दिखाऊ चमक नाही, कोणतेही कृत्रिम स्वर नाही—ते अगदी आत्म्यापासून आलेले आहेत.
Lata Mangeshkar biography Marathi
मी त्यांना का आवडतो याची काही कारणे—
✔ 1) आवाजातली निरपेक्ष भावना
त्यांचा आवाज ऐकला की मनात दडलेल्या भावनाही हलक्या होतात. “लग जा गले” असो किंवा “ऐ मेरे वतन के लोगो”, दोन्ही गाणी मनात वेगळ्या प्रकारची कंपने निर्माण करतात.
✔ 2) संगीताला त्यांचे समर्पण
त्यांनी आयुष्यभर फक्त गाण्यासाठी जगले. कोणतीही तडजोड नाही, कोणताही दिखावा नाही—फक्त शुद्ध कलेची पूजा.
✔ 3) साधेपणा
इतकी लोकप्रियता असूनही त्यांचा स्वभाव तोच साधा, विनम्र आणि जमीनशील. हे त्यांना इतरांपेक्षा अधिक महान बनवतं.
✔ 4) संस्कृतीची ओळख
त्यांचे गाणे म्हणजे भारतीय संस्कृतीचा जिवंत वारसा आहे. त्यांच्या आवाजाशिवाय आपल्या सणांचे, आयुष्याचे, आठवणींचे, आणि प्रेमाचे रंग अपूर्णच आहेत.
माझा आवडता कलावंत- लता मंगेशकर आणि माझ्या आठवणी
लहानपणी माझ्या घरी रविवारची सकाळ म्हणजे रेडिओवर लता दीदींची गाणी ऐकणे. आई स्वयंपाक करताना “अजी दुखुंद्रा…”, तर बाबा वृत्तपत्र वाचताना “तेरे बिना जिंदगी…” गात असत. त्या क्षणांनी माझ्या बालपणीला एक मृदू, सुंदर संगीताची किनार दिली.
आज मी ब्लॉग लिहिताना देखील लता दीदींची गाणी ऐकली की मन पूर्णपणे शांत होते आणि शब्द आपोआप वाहू लागतात. एवढा प्रभाव एका कलाकाराचा असणे हीच त्यांच्या महानतेची साक्ष.

maza avadta kalavant marathi nibandh
कला, साधना आणि कालातीतपणा
लता दीदींच्या आवाजात एक खास गोष्ट आहे—ते कितीही जुने गाणे असो, आज ते ऐकलं तरी अगदी ताजं, नवीन आणि मनाला भिडणारं वाटतं. संगीत म्हणजे काय? तर ते काळाच्या चौकटीत न अडकणारी अभिव्यक्ती. आणि लता मंगेशकर यांचे गाणे त्याचे उत्तम उदाहरण आहे.
त्यांच्या गाण्यांमध्ये आपण—
- स्वरांचे सौंदर्य
- शब्दांची खोली
- भावनांचा निखळ प्रवाह
- आणि संगीतकारांची दृष्टी
ही चारही गोष्टी एकसंधपणे अनुभवतो.
माझा आवडता कलावंत त्यांचे व्यक्तिमत्व – शब्दात न पकडता येणारे
लता दीदींबद्दल बोलताना फक्त गाणे, कारकीर्द किंवा पुरस्कार यापुरते मर्यादित राहता येत नाही. कारण त्यांचे व्यक्तिमत्व हेच एक मोठं प्रेरणास्थान आहे.
त्यांच्या डोळ्यांत साधेपणाचं तेज
कुठलाही दिखावा नाही.
कुठलाही गाजावाजा नाही.
कलेचं कर्तृत्व आणि मनाचं सौंदर्य—दोन्ही त्यांच्यात आहे.
त्यांचे जीवन म्हणजे प्रेरणा
त्यांनी आयुष्यात अनेक संघर्ष पाहिले. पण त्या कधीच थांबल्या नाहीत. संगीताचा मार्ग किती कठीण आहे हे माहिती असूनही त्यांनी त्यात श्रम, शिस्त, आणि समर्पणाने एक वेगळा इतिहास घडवला.
maza avadta kalavant essay in marathi
माझी आवडती ५ लता मंगेशकर गाणी
(ही निवड माझ्या वैयक्तिक भावनिक अनुभवांवर आधारित आहे)
-
लग जा गले – प्रेम म्हणजे भीती आणि सौंदर्य दोन्ही एकत्र
-
अजी रूठ कर अब – सुरातली नाजूकता
-
ऐ मेरे वतन के लोगो – देशप्रेमाला स्पर्श करणारे
-
रातों के साए – आवाजातील खोल भाव
-
अजी दुखुंद्रा – बालपणीच्या आठवणींचा खजिना
माझा आवडता कलावंत निबंध
आजच्या पिढीसाठी लता मंगेशकर का महत्त्वाच्या?
आज बऱ्याच जणांना आवाजावर ऑटो-ट्यून वापरावा लागतो. पण लता दीदींच्या काळात आवाजावर कोणतीही कृत्रिम शुद्धता नव्हती. त्यांचा आवाज म्हणजे नैसर्गिक संगीताचा आदर्श.
✔ स्वयंशिस्त
✔ सातत्य
✔ मेहनत
✔ आणि कलेप्रती शुद्ध प्रेम
ही चार तत्वे कोणत्याही तरुण कलाकाराने शिकावीत.
लता मंगेशकर – माझ्या मनातील भावनिक श्रद्धांजली
त्यांच्या निधनानंतर संपूर्ण देशाने एक गोष्ट मान्य केली—भारताने फक्त एक गायिका गमावली नाही, तर एक कालातीत भावना गमावली.
मी आज ब्लॉग लिहितोय तेव्हा माझ्या मनात एकच विचार येतो—
“एवढ्या विशाल देशात प्रत्येकाच्या मनात एकच व्यक्ती एवढ्या प्रेमाने राहू शकते? हो! कारण त्या वेगळ्याच आहेत.”
लता दीदींचा आवाज थांबला असेल… पण त्यांच्या गाण्यांमधून त्या आजही जिवंत आहेत.
maza avadta kalavant lata mangeshkar
माझ्या दृष्टीने लता मंगेशकर फक्त आवडता कलावंत नाहीत, त्या माझ्या भावविश्वाचा एक अविभाज्य भाग आहेत. त्यांच्या आवाजाने माझ्यासह अनेक पिढ्यांना जगण्याची नवी ऊर्जा दिली आहे. म्हणूनच त्या माझ्या हृदयात सदैव जिवंत राहतील.
♣♣♣♣♣
हे हि लेख तुम्हाला उपयोगी येतील.




