शब्द समूहाबद्दल एक शब्द | 250+ युनिक मराठी उदाहरणांची मोठी यादी

शब्द समूहाबद्दल एक शब्द – मराठीत संपूर्ण मार्गदर्शक

मराठी भाषेची ताकद तिच्या साधेपणात आहे. अनेकदा आपण मोठा, लांबलचक शब्दसमूह वापरतो आणि तोच भाव एका एकाच शब्दात सांगता येतो हे लक्षात येत नाही.
यालाच मराठीत “शब्द समूहाबद्दल एक शब्द” असे म्हटले जाते.

हा लेख तुम्हाला केवळ उदाहरणे देणार नाही, तर शब्दनिर्मितीची शैली, वाक्यातील भाव, आधुनिक काळातील शब्दरचना आणि स्पर्धा परीक्षेसाठी महत्त्वाचे शब्द देखील देईल.

शब्द समूहाबद्दल एक शब्द:  शब्द समूह म्हणजे काय?

अनेक शब्द एकत्र येऊन एखादी एक संकल्पना, एक व्यक्ती, एक कृती किंवा एक वस्तू दर्शवतात त्याला “शब्द समूह” म्हणतात.
उदा. – जो शिक्षकांना मार्गदर्शन करतो असा अधिकारी → हा एक शब्द समूह आहे.

एक शब्दात अर्थ

शब्द समूहाबद्दल एक शब्द: एक शब्द म्हणजे काय?

शब्द समूहातील पूर्ण अर्थ एका शब्दात मांडणे म्हणजे एक शब्द.
उदा. – मार्गदर्शक (जो मार्ग दाखवतो).

शब्द समूहाबद्दल एक शब्द — मराठीत मोठी यादी (नवीन + जुने + आधुनिक)

ही यादी तुमच्या ब्लॉगला अत्यंत समृद्ध करेल. यात सहज मिळत नाहीत असे अनेक नवे शब्दही दिले आहेत.

शब्दसमूह ते एक शब्द

 

व्यक्तीवाचक शब्द

शब्द समूह एक शब्द
लेखन करणारा मनुष्य लेखक
नियम बनवणारा नीतिनिर्माता
कायद्याची अंमलबजावणी करणारा अमलदार
रोग पाहणारा तज्ज्ञ वैद्य / डॉक्टर
अनेक भाषा जाणणारा बहुभाषिक
शाळा सांभाळणारी व्यक्ती मुख्याध्यापक
जनतेसाठी निवडून आलेला प्रतिनिधी जनप्रतिनिधी
शिक्षण देणारा शिक्षक
अपराध शोधणारा अधिकारी गुप्तहेर
समाजासाठी काम करणारा समाजसेवक
कविता करणारा कवी
ज्ञान शोधणारा संशोधक
शांतता पाळणारा शांतप्रिय
इतरांसाठी प्रेरणा देणारा प्रेरक
अन्न शिजवणारा स्वयंपाकी
देवाची भक्ती करणारा भक्त
जगात फिरून अनुभव घेणारा पर्यटक
भविष्य सांगणारा भविष्यवेत्ता

एक शब्द मराठी उदाहरणे

 

शब्द समूहाबद्दल एक शब्द: कृती दर्शवणारे एक शब्द

शब्द समूह एक शब्द
पुन्हा पुन्हा सांगणे पुनरावृत्ती
सर्वत्र पसरवणे प्रसार
मोठ्या वेदनेने ओरडणे चीत्कार
तुकडे करणे विभाजन
शांत करणे शांतता
सर्व गोष्टी एकत्र करणे संमिश्रण
आकार बदलणे रूपांतरण
तुमच्या विचारांवर नव्याने काम करणे मनन
दोष काढणे टीका
पुरावा देणे साक्ष

वस्तू किंवा संकल्पनांसाठी एक शब्द

शब्द समूह एक शब्द
आकाशात तरंगणारे पाण्याचे थेंब मेघ
अंधार हटवणारी वस्तू प्रकाश
जीवन चालवण्यासाठी आवश्यक घटक उर्जास्रोत
माहिती देणारी कागदपत्रे दस्तावेज
सार्वजनिक सूचना देणारा फलक जाहिरातीफलक
पाण्याचा मोठा साठा जलाशय
जे दिवसातून एकदा वाचले जाते दैनंदिनी
वाहतुकीसाठी तयार मार्ग रस्ता
पुस्तके ठेवण्याची जागा ग्रंथालय
गावाची प्रमुख बैठक ग्रामसभा

मराठी व्याकरण शब्द

www.google.com

आधुनिक काळातील नवे तयार झालेले “एक शब्द” 

शब्द समूह एक शब्द
मोबाईलवर सतत काम करणारी व्यक्ती मोबाइलप्रेमी
सतत ऑनलाइन राहणारा नेटनिष्ठ
सोशल मीडियावर वारंवार पोस्ट करणारा पोस्टप्रिय
गावात तंत्रज्ञान वाढवणारा टेकग्रामिक
अभ्यासात AI चा वापर करणारा एआयविद्यार्थी
निसर्ग जपण्यासाठी काम करणारा पर्यावरणरक्षक
डिजिटल व्यवहार करणारा नागरिक डिजिटलनागरिक
विज्ञानात नवी शोध घेणारा टेकसंशोधक
वेगवान निर्णय घेणारा द्रुतविचारी

स्पर्धा परीक्षेसाठी उपयुक्त (अत्यंत मागणी असलेले) शब्द

शब्द समूह एक शब्द
लोकांपुढे बोलण्याची कला वक्तृत्व
एकत्र राहण्याची वृत्ती सहजीवन
इतरांसाठी सेवा वृत्ती निस्वार्थ
नियम न पाळणे अनुशासनभंग
वाद न करता शांत राहणे संयम
कमी खर्चात काम करणे मितव्ययिता
ज्ञान देणारा ग्रंथ ग्रंथ
देशासाठी प्रेम देशभक्ती
नवीन ज्ञान निर्माण करणे संशोधन

अजून नवे “शब्द समूह → एक शब्द”

व्यक्तीवाचक (Persons)

शब्द समूह एक शब्द
जो नेहमी सत्य बोलतो सत्यनिष्ठ
रोज सकाळी व्यायाम करणारा व्यायामशील
जे नेहमी नवे शिकतात जिज्ञासू
गावातील समस्या सोडवणारा ग्रामसेवक
निसर्गाच्या जवळ राहणारा निसर्गप्रिय
सतत शांततेचा संदेश देणारा शांतदूत
आपल्या क्षेत्रातील तज्ञ विशेषज्ञ
योजनांचे नियोजन करणारा अधिकारी योजना-अधिकारी
खूप बोलणारा वाचाळ
कमी बोलणारा मितभाषी
इतरांचे सुख पाहून आनंद मानणारा परहितवादी
जे जीवनात धाडस करतात धैर्यवान
शब्दांची सुंदर मांडणी करणारा शब्दशिल्पकार
जो आर्थिक व्यवस्थापन करतो अर्थव्यवस्थापक
लोकांना एकत्र आणणारा समन्वयक
जे नियम पाळतात शिस्तप्रिय
जे सगळ्यांना मदत करतात सहाय्यकर्ता
जो नेहमी स्वच्छता राखतो स्वच्छताप्रेमी
आपत्तीमध्ये मदत करणारा आपत्तीसेवक
शब्द समूहाबद्दल एक शब्दमराठी शब्दसंग्रह

 

कृती दर्शवणारे एक शब्द (Actions)

शब्द समूह एक शब्द
वेळेवर काम करणं समयनिष्ठा
चुकीचे कृत्य उघड करणे भंडाफोड
एखाद्याला दोष देणे आरोप
विचारांवर सखोल अभ्यास करणे चिंतन
एकत्र बसून चर्चा करणे परिषद
तोंडी हमी देणे ** आश्वासन**
वस्तूंचे संकलन करणे संकलन
माहिती गोळा करणे माहितीसंकलन
जुन्या गोष्टी काढून तपासणे समीक्षण
एकमेकांना मदत करणे सहकार्य
चांगल्या गोष्टींचा प्रसार करणे प्रचार
कोणावर कृपा करणे अनुग्रह
पुन्हा तयार करणे पुनर्निर्माण
कोणत्याही गोष्टीचा आदर करणे मान्यता
आवाज उठवणे वकिली

संकल्पनात्मक एक शब्द (Concept Words)

शब्द समूह एक शब्द
भीती निर्माण करणारी स्थिती आतंक
समस्यांचे समाधान देणारी योजना उपायोजना
समाजासाठी फायदेशीर गोष्ट कल्याण
माणसांनी केलेली चूक त्रुटी
विचारांच्या देवाणघेवाणीची प्रक्रिया संवाद
देशाच्या प्रगतीची दिशा विकासमार्ग
संपूर्ण जगाशी जोडलेला विचार वैश्विकता
मनाला शांती देणारी अवस्था समाधान
देशासाठी कार्य करणे राष्ट्रकार्य

शब्द समूहाचे एक शब्द

 

वस्तूंसाठी एक शब्द (Objects)

शब्द समूह एक शब्द
प्रकाश देणारी वस्तू दीप
पाण्याचा साठा तळे/जलसाठा
पावसाचे प्रारंभिक थेंब सरसर
झाडांची सावली छाया
वस्तू सुरक्षित ठेवण्याची जागा संग्रहालय
शेताला पाणी देणारी सोय सिंचनव्यवस्था
मातीतील ओलावा वाढवणारी पद्धत मृद्वर्धन
प्रवाशांसाठी विश्रांतीस्थळ धर्मशाळा

युनिक आणि आधुनिक शब्द 

शब्द समूह एक शब्द
मोबाईलवर सगळं शिकणारा विद्यार्थी मोबाईलविद्यार्थी
गाव डिजिटल करणारी व्यक्ती डिजिटायझर
इंटरनेटशिवाय राहू न शकणारा नेटभोक्ता
तंत्रज्ञानावर प्रचंड प्रेम करणारा टेकप्रिय
सोशल मीडियावर सतत शोध घेणारा पोस्टविश्लेषक
पर्यावरणाच्या प्रेमात पडलेला इकोनिष्ठ
जगभर डिजिटल काम करणारा वेबकर्मी
रोज नवे प्रयोग करणारा नवसर्जक
मराठी भाषा व्याकरण उदाहरणे

 

साहित्यिक आणि जुने पण सुंदर शब्द 

शब्द समूह एक शब्द
गावातील वृद्ध नेता ग्रामवृद्ध
सर्वांना मार्ग दाखवणारा प्रवर्तक
लोकांना आकर्षित करणारी वस्तू लोभस
ज्याचे मन स्वच्छ आहे निर्मळचित्त
संसार सांभाळणारी स्त्री गृहलक्ष्मी
संकटात मदत करणारा संकटनिवारक
अत्यंत बुद्धिमान मेधावी
ज्याला कशाचेही भय नाही निर्भय

अजून ५०+ छोटी एक शब्द उदाहरणे

उपवास करणारा – उपाशी
तडका देणारा – तडकनार
जास्त पाहणारा – लोचक
हसणारा – हसमुख
रडणारा – रडवेला
फिरणारा – भटक्या
नृत्य करणारी – नर्तकी
नवीन शोध लावणारा – संशोधक
आकाशात उडणारा – पक्षी/उड्डयनशील
लोकांना हसवणारा – विनोदी
प्रेरणा देणारा – प्रेरक
योजना बनवणारा – योजनाकार
घोडे पाळणारा – अश्वपालक
शेती करणारा – शेतकरी
प्रेम करणारा – प्रेमी
विचार करणारा – विचारक
संगीत वाजवणारा – वादक
ज्ञान देणारा – ज्ञातृत्वकार
कष्ट करणारा – परिश्रमी
वृत्तपत्र लिहिणारा – वार्ताहर

शब्दसमूह → एक शब्द यासाठी सोपी युक्ती

  1. क्रिया → कृदंत शब्द
    उदा. मार्ग दाखवणारा → मार्गदर्शक

  2. विशेषण + नाम = एक शब्द
    उदा. शांत + प्रिय = शांतप्रिय

  3. संस्कृत धातू + प्रत्यय
    उदा. मार्ग + दाखणारा = मार्गदर्शक

FAQ – शब्द समूहाबद्दल एक शब्द

1. शब्द समूह आणि एक शब्द यातील फरक काय?

शब्द समूहात अनेक शब्द असतात; “एक शब्द” त्याचा संपूर्ण अर्थ एका शब्दात मांडतो.

2. स्पर्धा परीक्षेत याचा उपयोग कसा होतो?

मराठी भाषा, व्याकरण, निबंध, शब्दसंग्रह या सर्व भागात हे अत्यंत महत्त्वाचे असते.

3. एक शब्द तयार करताना काय लक्षात ठेवावे?

• अर्थ बिघडू नये
• भाव पूर्ण रहावा
• शब्द मराठीत नैसर्गिक वाटला पाहिजे

“शब्द समूहाबद्दल एक शब्द” हा विषय मराठी भाषेची सौंदर्यशक्ती दाखवणारा विषय आहे. अनेक शब्दांच्या जागी आपण एकच शब्द वापरू शकलो, की भाषा अधिक प्रभावी, आकर्षक, सोपी आणि साहित्यिक बनते. वाचकांना जास्त आनंद मिळतो, अभ्यास सोपा होतो आणि लेखनात अनोखी चमक येते.


♣♣♣♣♣

हेही वाचा : –

Samanarthi Shabd: समानार्थी शब्द म्हणजे काय? संपूर्ण माहिती सोप्या भाषेत

मराठी भाषेतील म्हणी व त्याचे अर्थ: स्पर्धा परीक्षेसाठी उपयुक्त मार्गदर्शक

Banking exam book: बँकिंग परीक्षेसाठी बेस्ट बुक्स 2025

महाराष्ट्र चा भूगोल : संपूर्ण माहिती

How to preparation competitive exam

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top